Κείμενο Άρης Καθρέπτας

Γεν. Γραμματέας ΕΛ.Ι.Ν.ΙΣ

Ο πόλεμος της Αγγλίας-Ζανζιβάρης ήταν μια στρατιωτική σύγκρουση που διεξήχθη μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και του Σουλτανάτου της Ζανζιβάρης στις 27 Αυγούστου 1896 και έχει καταγραφεί ως ο συντομότερος καταγεγραμμένος πόλεμος στην ιστορία.

Το υπόβαθρο του πολέμου έχει τις ρίζες του στην ευρωπαϊκή αποικιοκρατία στην Αφρική κατά τον 19ο αιώνα όπου  οι Βρετανοί σχεδιάζουν στο σουλτανάτο της Ζανζιβάρης , ένα κυρίαρχο νησιωτικό έθνος στα ανοικτά των ακτών της Ανατολικής Αφρικής που σήμερα αποτελεί μέρος  της Τανζανίας.

Σουλτάνος Hamoud bin Mhamed

Η άμεση αιτία του πολέμου ήταν ο θάνατος του φιλοβρετανού Σουλτάνου Hamad bin Thuwaini στις 25 Αυγούστου 1896 και η επακόλουθη διαδοχή του Σουλτάνου Khalid bin Barghash . Οι βρετανικές αρχές όμως προτιμούσαν τον Σουλτάνο Hamoud bin Mohammed ο οποίος ήταν ευνοϊκότερος για τα βρετανικά συμφέροντα.

Το παλάτι του Σουλτάνου μετά τον βομβαρδισμό

Στη συμφωνία της 14ης Ιουνίου 1890 για τη θέσπιση βρετανικού προτεκτοράτου στη Ζανζιβάρη, ένας υποψήφιος για να ηγηθεί του Σουλτανάτου έπρεπε να λάβει την έγκριση του Βρετανού προξένου διαδικασία που δεν έγινε με την «αυθαίρετη» ενθρόνιση του Khalid bin Barghash.

Οι Βρετανοί θεώρησαν την ενέργεια αυτή ως casus belli και έστειλαν τελεσίγραφο στον Khalid απαιτώντας να παραιτηθεί και να αποσύρει τις στρατιωτικές του δυνάμεις από το παλάτι. Σε απάντηση, ο Χαλίντ συγκέντρωσε  την φρουρά του και κλείστηκε  μέσα στο παλάτι.

Το τελεσίγραφο έληξε στις 09:00 ώρα Ανατολικής Αφρικής (EAT) στις 27 Αυγούστου,

Όταν οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν να επιλύσουν τη διαφορά, η βρετανική κυβέρνηση αποφάσισε να αναλάβει στρατιωτική δράση. Στις 27 Αυγούστου 1896, το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό, με διοικητή τον υποναύαρχο Χάρι Ρόσον ανέλαβε δάση.

Οι Βρετανοί έδωσαν τελεσίγραφο στον Σουλτάνο Χαλίντ, απαιτώντας να παραιτηθεί από το θρόνο μέσα σε μία ώρα διαφορετικά θα αντιμετωπίσει στρατιωτική δράση. Ωστόσο, ο Σουλτάνος και οι υποστηρικτές του αρνήθηκαν να συμμορφωθούν. Καθώς περνούσε η προθεσμία, τα βρετανικά πλοία άνοιξαν πυρ στο παλάτι του Σουλτάνου, το Harembee, καθώς και κατά των παρακείμενων αμυντικών δυνάμεων.

British warships are seen at the battle for the sultan’s palace in the Anglo-Zanzibar War.
          (photo credit: Wikimedia Commons)

Οι βρετανικές δυνάμεις διέθεταν τρία καταδρομικά, δύο κανονιοφόρους και μια δύναμη 1.050 στρατιωτών. Απέναντί ​​τους βρισκόταν ο πολύ μεγαλύτερος  στρατός των Ζανζαβάρη 2.800 άτομα οι οποίοι ήταν κυρίως πολίτες, φρουροί του παλατιού και υπηρέτες. Είχαν επίσης ένα βασιλικό γιοτ HHS Glasgow , δύο άλλα μικρά πλοία, και δυνάμεις  στην ξηρά.

Μέσα σε 38 λεπτά, ο βομβαρδισμός προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές και η αντίσταση του σουλτάνου Χαλίντ συντρίφτηκε. Ο Σουλτάνος ​​Χαλίντ έλαβε άσυλο στο γερμανικό προξενείο προτού διαφύγει στη γερμανική Ανατολική Αφρική (στο ηπειρωτικό τμήμα της σημερινής Τανζανίας).

Οι Βρετανοί έθεσαν γρήγορα τον Σουλτάνο Χαμούντ στην εξουσία επικεφαλής μιας κυβέρνησης ανδρείκελου. Ο πόλεμος σήμανε το τέλος του σουλτανάτου της Ζανζιβάρης ως κυρίαρχου κράτους και την έναρξη μιας περιόδου έντονης βρετανικής επιρροής.

Οι απώλειες από τη σύγκρουση ήταν ελάχιστες, με περίπου 500 Ζανζιβάρηδες να σκοτώνονται ή να τραυματίζονται, ενώ οι βρετανικές δυνάμεις υπέστησαν τραυματισμό μόνο ενός ναύτη.

Η σύντομη διάρκεια της σύγκρουσης, που διήρκεσε από τις 9:02 π.μ. έως τις 9:40 π.μ., δικαίως έλαβε  τη διάκριση του συντομότερου καταγεγραμμένου πολέμου στην ιστορία.

Σημειώσεις

Η Ζανζιβάρη ήταν νησιωτική χώρα στον Ινδικό Ωκεανό, κοντά στην ακτή της Ταγκανίκας, σήμερα τμήμα της Τανζανίας. Το νησί βρίσκονταν υπό τον ονομαστικό έλεγχο του Σουλτάνου του Ομάν από το 1698 όταν έδιωξαν του Πορτογάλους αποίκους οι οποίοι το διεκδικούσαν από το 1499. Ο Σουλτάνος Ματζίντ μπιν Σαΐντ ανακήρυξε το νησί ανεξάρτητο από το Ομάν το 1858, και αναγνωρίστηκε από τη Μεγάλη Βρετανία. (https://el.wikipedia.org/wiki/)

Πηγές από διαδίκτυο

https://en.wikipedia.org/

https://www.jpost.com/

https: blog.britishnewspaperarchive.co.uk

Print Friendly, PDF & Email