ΣΤΟΛΗ ΠΛΟΙΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΤΟ 1858

Γράφει ο Ηλίας Μεταξάς, μέλος του ΕΛ.Ι.Ν.ΙΣ.

Το νεοπαγές Βασίλειον της Ελλάδος ήταν καθημαγμένον από την Επανάστασιν του 1821 και αντιμετώπιζε κολοσσιαία προβλήματα. Ως γνωστόν, σχεδόν αμέσως εις τις 03-11-1833 εξέδωσε το Β.Δ. περί Στολών του Βασιλικού Ναυτικού, ποτέ όμως δεν ξέχασε και το Εμπορικό Ναυτικό το οποίον είχε μετατραπεί εις Πολεμικό. Με τις θυσίες του είχε συμβάλλει τα μέγιστα εις τον Ιερόν Αγώναν υπέρ της Αναστάσεως του Γένους και της δημιουργίας του νεωτέρου Ελληνικού Κράτους, έστω και μικρού εις την αρχή.

Είναι παγκόσμιο φαινόμενο μία επαγγελματική τάξις, απλών ανθρώπων της θαλάσσης, δηλαδή Καραβοκύρηδες, Ναυτικοί, Αλιείς, Βαρκάρηδες κ.ο.κ. εν μιά νυκτί να συγκροτήσουν Πολεμικό Ναυτικό και να καταναυμαχήσουν την μεγαλυτέραν Αυτοκρατορία της Μεσογείου.

Υπενθυμίζουμε, ότι εις το Οθωμανικό Ναυτικόν υπηρετούσαν ως Μισθοφόροι και πάρα πολλοί Βρετανοί και Γάλλοι Αξιωματικοί προερχόμενοι από τα δικά τους Πολεμικά Ναυτικά. Ως εκ τούτου, διέθεταν μεγάλην εμπειρίαν από τους μεταξύ τους Πολέμους. Όμως οι περισσότεροι εξ αυτών είχαν αποστρατευθεί από το 1815, μετά την τελικήν ήττα του Νapoleon BONAPARTE (1769- 1821) και παρέμεναν άνεργοι.

Ο ΙΒΡΑΗΙΜ Pasha (1789-1848) της Αιγύπτου, είχε πληθώρα Βετεράνων Αξιωματικών, ιδίως εκ του Γάλλικού Στρατού Ξηράς. Έτσι είχε καταπνίξει την Επανάσταση εις την Πελοπόννησον. Μόνον τα ‘καραβάκια’ μας είχαν απομείνει και πολεμούσαν με αυτοθυσία και ηρωισμό.

Εις το Ελεύθερο Κράτος υπήρχαν αναρίθμητες δυσκολίες και προβλήματα τα οποία έχρηζαν αμέσου επιλύσεως. Επίσης έπρεπε να συντάξη και να ψηφίση πληθώρα Νόμων, παρ’ όλα αυτά κατάφερε μόλις 25 χρόνια αργότερα, εις τις 29-ο9-1858, να εκδόση και ένα άλλο Β.Δ. ‘Περί Στολής Πλοιάρχων, Υποπλοιάρχων και Λογιστών των Ατμοκινήτων’.

Αυτό εδημοσιεύθη με το Φ.Ε.Κ. υπ’ αριθ. 47 της 14ης Οκτωβρίου 1858. Το υποβάλλουμε αυτούσιον κατωτέρω:

Επίσης υποβάλλουμε και τις εικόνες των Πηληκίων τα οποία φορούσαν οι Πλοίαρχοι, οι Υποπλοίαρχοι και οι Λογισταί του Εμπορικού μας Ναυτικού το 1858. Αυτά ήσαν τα μόνα Διακριτικά του Βαθμού τους, καθ’ όσον δεν έφεραν ούτε Επωμίδες, ούτε Σειρίδες εις τα Ακροχειρίδια του Ιματίου ή του Χιτωνίου τους.

Την εποχήν εκείνη το Εμπορικό Ναυτικό μας αριθμούσε περί τους 30.000 άνδρες, σήμερα, το 2020, έχει ολιγοτέρους από τους μισούς. Η σημασία αυτού του Κανονισμού είναι μεγάλη εάν λάβουμε υπ’ όψιν ότι ο Αθανάσιος ΜΙΑΟΥΛΗΣ (1815-67), υιός του ήρωος Ναυάρχου, ήταν Πρωθυπουργός και ταυτοχρόνως Υπουργός και επί των Ναυτικών. Συναρμόδιος ήταν και ο Υπουργός επί των Εσωτερικών Κωνσταντίνος ΠΡΟΒΕΛΕΓΓΙΟΣ (1800-80).

Υπενθυμίζουμε ότι ο Αθανάσιος ΜΙΑΟΥΛΗΣ και ο Αλέξανδρος ΚΟΥΜΕΛΑΣ (1818-79), ήσαν από τους λίγους Έλληνες Δοκίμους που είχαν απόσταλεί διά να φοιτήσουν σε Ναυτικές Σχολές της Αλλοδαπής. Συγκεκριμένα αυτοί οι δύο μαζί με άλλους συναδέλφους τους είχαν πάει εις το Ηνωμένον Βασίλειον της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιρλανδίας. Εν συνεχεία πάλι αυτοί οι δύο μαζί μετέβησαν και εφοίτησαν και εις την Στρατιωτικήν Ακαδημία του Μονάχου.

Το Βασιλικό Διάταγμα περί των Στολών προσυπέγραψε η Βασίλισσα ΑΜΑΛΙΑ(1818-75), ασκούσα την Αντιβασιλεία, προφανώς ο ΟΘΩΝ (1815-67) θα απουσίαζε εις το Εξωτερικό.

Ενδεχομένως αυτός να είναι ο πρώτος Κανονισμός Στολών Εμπορικού Ναυτικού εις όλον τον κόσμο, εξ όσων γνωρίζουμε. Μέχρι τώρα, δεν έχουμε ανακαλύψει κανέναν Κανονισμό Στολών Εμπορικού Ναυτικού, εις ουδεμίαν άλλην από τις γνωστές Χώρες με ναυτική παράδοση. Ίσως οι άλλες Κυβερνήσεις τις εποχές εκείνες να μήν έδιναν την πρέπουσα σημασίαν εις το Εμπορικό τους Ναυτικό.

Οσον αφορά το Ηνωμένον Βασίλειον, παρά την μελέτη τόσων πηγών, η μόνη σχετική αναφορά γίνεται πολύ αργά, μόλις το 1918. Τότε το ‘Board of Trade’ καθιέρωσε επίσημη στολή διά τους Διπλωματούχους Αξιωματικούς του ‘Merchant Marine’. Αυτή εβασίζετο εις εκείνην του Royal Navy, αλλά αντί της πασίγνωστης ‘Κουλούρας’ είχαν ως έμβλημα εις τις σειρίδες τους τον ‘Ρόμβον’ της Ναυτικής Πυξίδος. Επίσης ενομοθέτησαν ότι η αντιποίησις αυτών ετιμωρείτο διά φυλακίσεως και χρηματικής ποινής.

Επί πλέον η Βρετανική Κυβέρνηση διά να τιμήση την μεγάλη προσφορά και τις μεγάλες απώλειες του Εμπορικού τους Ναυτικού, κατά τον ‘Μέγαν Ευρωπαϊκό Πόλεμο’ (έτσι τον έλεγαν ακόμη τότε, μέχρι να εκραγή ο Β΄ Π.Π.) ήλλαξε την ονομασία του ‘Merchant Marine’. Τοιουτοτρόπως ο Βασιλεύς (και ο ίδιος προήρχετο από το Πολεμικό Ναυτικό) GEORGE 5ος (1865-1936) του απένειμε τον τίτλο «MΕRCHANT ΝΑVY». Αυτά καθιερώθησαν με τον «MERCHANT NAVY UNIFORM ACT, 1918»

Όμως, οι ομόγλωσσοι τους Αμερικανοί ουδέποτε το ήλλαξαν, εξακολουθούν έως σήμερα να ονομάζουν το «Εμπορικό» τους ως «Marine». Εφ’ όσον η Θαλασσοκράτειρα Μεγάλη Βρετανία, η μοναδική Παγκόσμια Υπερδύναμη των καιρών εκείνων, δεν είχε ενδιαφερθεί νωρίτερα να συντάξη Κανονισμό Στολών διά το Εμπορικό Ναυτικό της, το οποίον ήταν ο βασικότερος παράγων διά την συσσώρευση τόσου πλούτου εις τας πτωχάς Βρετανικάς νήσους, και εν συνεχεία να αποκτήση τόσην ισχύν, ώστε να δημιουργήση την τεραστίαν Αυτοκρατορία της, να κατισχύση όλων των άλλων Ναυτικών Δυνάμεων, και επί 2,5 περίπου αιώνες να είναι η μόνη Θαλασσοκράτειρα, κατά ποίαν λογική να είχαν ενδιαφερθεί να ενδύσουν αξιοπρεπώς τα Εμπορικά Ναυτικά τους τα άλλα Κράτη;

Επί του παρόντος, δεν έχουμε συναντήσει Κανονισμό Στολών κάποιου ξένου E.N., έστω μεταγενέστερον του Ελληνικού, μέσα εις τον 19ον αιώνα, ή τουλάχιστον εις τις αρχές του 20ου αιώνος. Εκείνες οι Χώρες που είχαν μακροχρονίαν Ναυτική Παράδοσιν, είχαν καταφέρει με τις Ανακαλύψεις και τις Κατακτήσεις τους επί των Νέων Χωρών (οι περισσότερες) να ιδρύσουν και Υπερπόντιες Αποικίες. Οπότε διενεργούσαν με αυτές τακτικά δρομολόγια και μεταφορές φορτίων με τα Εμπορικά τους πλοία. Όπως η Ισπανία, η Πορτογαλλία, η Ολλανδία, η Γαλλία, η Ιταλία, οι Η.Π.Α. ακόμη και οι Σκανδιναβικές. Αυτές είναι μάλλον απίθανο να είχαν προηγηθή της Μεγάλης Βρετανίας και να είχαν καθιερώσει Κανονισμούς Στολών διά τα δικά τους Εμπορικά καράβια.

Παρά το γεγονός ότι δεν έχουμε κάνει (ακόμη) παρομοίαν ενδελεχήν έρευνα και εις τα Αρχεία των ως άνω Κρατών, θέλουμε να ελπίζουμε και να είμεθα υπερήφανοι ότι η ΕΛΛΑΣ ως πανάρχαιη Ναυτική Δύναμις εξέδωσε και τον πρώτο Κανονισμό Στολών Εμπορικού Ναυτικού εις τον Κόσμο.

Η αναψηλάφηση του πρώτου «Κανονισμού Στολών Ε.Ν. του 1858» έφερε εις την επικαιρότητα και την προσπάθεια καθιερώσεως και κάποιου άλλου νεωτέρου ‘Κανονισμού Στολών’ το 1937.

Συνεχίσαμε την έρευνα μέσα σε σκονισμένες βιβλιοθήκες και ξεχασμένα αρχεία, μήπως και βρούμε και κάποιον μεταγενέστερον Ελληνικό Νόμον ή Κανονισμό. Όντως, εις τον 20ον αιώνα ‘ανακαλύψαμε’ έναν παμπάλαιο τόμο του εγκρίτου Περιοδικού ‘Ναυτικά Xρονικά’. Εντός αυτού ανευρέθη το τεύχος υπ’ αριθμόν 154 της 15ης Μαίου 1937.

Εκεί μέσα, μεταξύ άλλων περιείχε και ένα Άρθρο υπό τον τίτλο : «Ενιαίαι Στολαί διά το Εμπορικόν Nαυτικόν». Το περί ού ο λόγος Άρθρον ανέφερε (με καθυστέρησιν οκτώ περίπου μηνών) ότι είχε δημοσιευθεί ο Αναγκαστικός Νόμος υπ’ αριθμόν 123 της 13ης Σεπτεμβρίου 1936. Ο τίτλος του ήταν ο εξής: «Περί κρατικών σημαιών και στολών των στελεχών των πολεμικών δυνάμεων» και είχε δημοσιευθεί εις το Φ.Ε.Κ. 407/ 23-09-1936.

Βάσει του ως άνω Α.Ν. 123/1936 είχε συσταθεί μία Τριμελής Επιτροπή διά να εξετάση το επίμαχον θέμα. Τά Μέλη της ήσαν οι τότε τρείς Αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων, δηλαδή οι κάτωθι αναφερόμενοι :

Tου Στρατού o Αντιστράτηγος Αλέξανδρος ΠΑΠΑΓΟΣ (1883-1955).

Του Ναυτικού ο Υποναύαρχος Αλέξανδρος ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ (1887-1982).

Της Αεροπορίας ο Συνταγματάρχης Πεζικού Παναγιώτης ΓΑΖΗΣ (1888-1941).

Είναι εύλογο να προκαλέση την απορία του σημερινού αναγνώστου ότι εις την θέση του Αρχηγού Γ.Ε.Α. ευρίσκετο ένας Συνταγματάρχης Πεζικού. Όμως εκείνη την εποχήν η ενιαία Αεροπορία, η οποία είχε συσταθεί μόλις το 1930, δεν διέθετε ακόμη υψηλοβάθμους Αξιωματικούς, προερχομένους από τις τάξεις της, ώστε να καταλαμβάνουν τις ανώτατες βαθμίδες της ιεραρχίας του Νέου Όπλου. Επομένως, επί σειρά ετών η Κυβέρνησις τοποθετούσε Αξιωματικούς εκ των δύο αρχαιοτέρων Όπλων, δηλαδή του Στρατού και του Ναυτικού. Ο πρώτος Α/ΓΕΑ ήταν ο Μάχιμος Πλοίαρχος Kωνσταντίνος ΟΙΚΟΝΟΜΟY διά το διάστημα 10-10-1934 έως 10-01-1935. Ο αμέσως επόμενος Α/ΓΕΑ ήταν ο προαναφερθείς Συνταγματάρχης Παναγιώτης ΓΑΖΗΣ από 10-1-1935 έως 09- 12-1940. Όμως, αυτός εις τις 12-8-1940 είχε προαχθεί απ’ ευθείας εις τον αμέσως επόμενον ανώτερον βαθμό του Υποστρατήγου. Εις τις 09-12-1940 απήλθε από το Γ.Ε.Α. και ανέλαβε την Δίοικηση της 10ης Μεραρχίας μας εις το Μετωπο της Ελληνικής  Βορείου  Ηπείρου. Υπενθυμίζουμε, ότι τότε ακόμη δεν υφίστατο ο βαθμός του Ταξιάρχου. Ειρήσθω εν παρόδω, ότι τελικώς, αυτός ο ‘νέος’ Βαθμός του Ταξιάρχου καθιερώθη πολύ αργότερα μετά την επιστροφή του Στρατού μας εις την Πατρώαν Γή.

Με το Β.Δ. της 05-6-1946, «Περί τροποποιήσεως κλπ., του Α.Ν.2307/1940, Περί Στρατιωτικής Ιεραρχίας και Στρατιωτικών Προαγωγών». Αυτό είχε δημοσιευθεί την επομένην ημέρα εις το Φ.Ε.Κ. 190/ο6-ο6-1946. Είναι πρόδηλον ότι ήθελαν να εναρμονισθούν με τον Βρετανικό Στρατό, με τον οποίον είχαν ήδη συμπολεμήσει εις την Βόρειον Αφρική και λίγο αργότερα και εις την Ιταλία. Εν συνεχεία καθιερώθησαν όλα τα διακριτικά σημεία του Βαθμού του Ταξιάρχου με το Β.Δ. της 18ης Σεπτεμβρίου 1946 «Περί καθορισμού διακριτικών Βαθμού Ταξιάρχου Όπλων και Σωμάτων». Τούτο είχε δημοσιευθεί εις το Φ.Ε.Κ. 308/07-10-1946.

Επειδή το θέμα των Στολών του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού του 1858 είναι σημαντικόν, εκρίθη αναγκαίον να παραθέσουμε ως Παράρτημα το εν λόγω Άρθρο, μαζί με τις σχετικές Φωτογραφίες του, όπως ακριβώς τα είχε δημοσιεύσει και το έγκυρο Περιοδικόν « Ναυτικά Χρονικά » εις το αναγνωστικό του κοινό τότε. Σημειώνουμε ότι αυτή η δημοσίευσις είχε γίνει με μίαν ανεξήγητη καθυστέρηση οκτώ (8) περίπου μηνών, από την αρχική δημοσίευση του εις το σχετικόν Φ.Ε.Κ.

Δεν θα αναδημοσιεύσουμε ολόκληρον τον Α.Ν. 123/1936 θα περιορισθούμε μόνον εις μίαν ουσιώδη παρατήρησιν. Εις το επίμαχον Άρθρον, το Νο. 8, μεταξύ άλλων γράφονται οι λέξεις που άπτονται του ενδιαφέροντος μας: « ….‘Εμπορικά Πλοία και Λέμβους και τας Στολάς του Προσωπικού αυτών…… αρμοδία είναι η Διεύθυνση Εμπορικής Ναυτιλίας είτε το Γ.Ε.Ν. ». Όμως δεν γράφεται καμμία περαιτέρω λεπτομέρεια σχετικώς με το τι είδους στολές θα ήσαν αυτές.

Εις αυτόν τον ίδιον Α.Ν. 123/13-9-1936 , ο τίτλος του γράφει τις λέξεις «ΠΟΛΕΜΙΚΩΝ Δυνάμεων». Αυτός είναι ο σωστός επιθετικός προσδιορισμός τους, διότι αυτός ακριβώς είναι και ο μόνος λόγος υπάρξεως τους, εις την απευκταίαν ανάγκη, να πολεμήσουν υπέρ Βωμών και Εστιών. Ο προσδιορισμός «ΕΝΟΠΛΕΣ» Δυνάμεις, o οποίος χρησιμοποιείται εις τις νεώτερες εποχές είναι τουλάχιστον ανακριβής. Καθ’ όσον ΕΝΟΠΛΟΣ μπορεί να είναι και κάποιος Κακοποιός ή ένας Κυνηγός ή ένας Ιδιώτης που έχει νόμιμην άδειαν οπλοκατοχής. Εις διάφορες ξένες γλώσσες το αρμόδιον Υπουργείο τους το λένε ‘War Ministry’ (Υπουργείον Πολέμου). Ως εκ τούτου, και εμείς ονομάζουμε σωστά το ‘Πολεμικό Ναυτικό’ μας και την ‘Πολεμικήν Αεροπορία’ μας. Ευτυχώς δεν τα λέμε ‘Ένοπλον Ναυτικόν’ ή ‘Ένοπλην Αεροπορίαν’.

Επανερχόμεθα εις τις Στολές Ε.Ν. του 1858. Οι τρείς Αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων τελικώς εξέδωσαν μίαν Απόφαση, την υπ’ αριθ. 53 του 1937. Δεν είδαμε πουθενά την ακριβήν ημερομηνία της. Βάσει αυτής είχε συγκροτηθεί μία άλλη Υπό-Επιτροπή. Άξιον μνείας είναι ότι ένα από τα Μέλη της, συγκεκριμένα ο Γενικός Γραμματεύς της Πανελληνίου Ναυτικής Ομοσπονδίας, ο κ. Γεώργιος ΚΟΝΤΑΚΟΣ, προήρχετο από το Σωματείον των απλών Ναυτών Ε.Ν.

Όμως και αυτή η Απόφαση Νο. 53/1937, των τριών Αρχηγών ουδαμού ανευρέθη. Δυστυχώς ούτε κάν το ίδιο το Πόρισμα που υπέβαλε η εν λόγω Υπό- Επιτροπή εις το τότε Υφυπουργείο Ναυτιλίας. Επίσης δεν ανευρέθη ούτε το Διάταγμα που εξέδωσε αυτό με την σειρά του.

Παρά τις πολυετείς και επισταμένες έρευνες μας εις όλες τις αρμόδιες Αρχές. Πιο συγκεκριμένα, εις τις Υπηρεσίες Ιστορίας και των τριών Γενικών Επιτελείων, εις το Πολεμικό Μουσείο, εις το σημερινόν Υπουργείον Εμπορικής Ναυτιλίας, εις τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, εις το Ναυτικό Μουσείον Ελλάδος, εις την Πανελλήνιον Ναυτικήν Ομοσπονδία κ.α. Οι αναζητήσεις μας απέβησαν άκαρποι.

Κανένα γραπτό κείμενο σε κάποιο Φ.Ε.Κ. ή σε κάποιον πλήρη Κανονισμόν ή έστω υπό οιανδήποτε μορφή, δεν υπάρχει. Ίσως, κατά μίαν εκδοχή (?) να είχαν χαθεί τα ‘χαρτιά’ του με τον Πόλεμο την Κατοχή και την πάροδο των 83 χρόνων κ.ο.κ.

Οπότε περιοριζόμεθα εις την μοναδική περιγραφή με τις λίγες γραμμές, όπως ακριβώς την είχε δημοσιεύσει το Περιοδικό ‘ΝΑΥΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ’. Ως γράψαμε και πιο πάνω, θα παραθέσουμε τα φωτοαντίγραφα και των σχετικών σελίδων αυτού του Περιοδικού εις το τέλος του Πονήματος.

Βάσει αυτού του ‘Άφαντου’ Κανονισμού τα εξειδικευμένα ‘Ναυτοραφεία’ συνέχισαν να ράβουν χιλιάδες Στολές, διά τους Αξιωματικούς του Εμπορικού Ναυτικού με τον παραδοσιακό τρόπο, χωρίς να τον έχουν γραμμένο σε χαρτί. Προφανώς θα εβασίζοντο και θα ακολουθούσαν (εν τινι μέτρω) τους Κανονισμούς Στολών του Βασιλικού ή αλλιώς κατά περιόδους Πολεμικού Ναυτικού. Από τον υπό συζήτησιν Κανονισμό Ε.Ν. του 1858 και εντεύθεν, έχουν εκδοθεί πάρα πολλοί Κανονισμοί διά το Π. Ν. Αναλόγως των ‘περιστάσεων’ ήλλαζαν το Εθνόσημο εις τα Πηλήκια και το Έμβλημα εις τα Ναυτικά Κομβία. Επίσης είχαν αλλάξει και τα Σειρήτια και τα Διακριτικά Σύμβολα των ‘Βαρέων’ Επωμίδων. Οι Κανονισμοί είχαν αλλάξει κατά τα επόμενα έτη ως εξής: 1863, 1864, 1877,1888, 1890, 1903, 1915, 1919, 1922, 1925, 1927, 1928, 1935, 1936, 1937, 1939, 1940, 1950, 1955, 1956, 1957, 1965, 1966, 1973, 1986, 2000.

Κατά βάσιν, η Βαθυκύανη Ρεδιγκότα και το Χειμερινόν Ιμάτιον των Αξιωματικών παρέμεναν σχεδόν τα ίδια, κατά τα γνωστά. Όμως, το Λευκό Θερινό, τα περισσότερα χρόνια παρέμενε κλειστό, συμφώνως με τον Βρετανικό Τύπο. Όμως από το 1928 μέχρι και το 1939, ήταν ανοικτό με Λευκόν Υποδύτη και Μαύρον Επιμήκη Λαιμοδέτη ως το Γαλλικόν Πρότυπον.

Το ανά χείρας πόνημα αφορά το Εμπορικό Ναυτικό, αλλά είναι αναπόδραστος ανάγκη να παραθέσουμε και ορισμένα στοιχεία των Κανονισμών του Πολεμικού Ναυτικού, καθ’ όσον κάποιες αλλαγές εις αυτό, επηρέαζαν και το πρώτο. Ειδικώτερα οι αυξομειώσεις εις το πλάτος των Σειριτιών τους. Με το Β.Δ. της 12-12-1936 (ΦΕΚ 33/4-2-1937) το‘Φαρδύ’ Σειρίτι των Ανωτάτων, αυτό που εις την καθομιλουμένη το λέμε « Πλάκα » από 0,ο50 χιλιοστά στένεψε εις τα 0,ο45 χιλιοστά. Το δε κανονικό ‘Ολόκληρο’ Σειρίτι, από τα 0,ο15 χιλιοστά στένεψε εις τα 0,ο142. Το ‘Μισό’ από τα 0,οο75 χιλιοστά στένεψε ακριβώς εις τα 0,οο7. Το 1939 η ‘Πλάκα’ φάρδυνε και επανήλθε εις τα 0,ο49 χιλιοστά. Μετά την Μεταπολίτευση του 1974 έγιναν κάποιες αλλαγές. Συμφώνως με το Π.Δ. 241/18-09-2000 (ΦΕΚ Νο. 205/22-09-2000) το ‘Ολόκληρο’ Σειρίτι στένεψε λιγάκι και από 0,ο142 έγινε ακριβώς 0,ο14 χιλιοστά. Όλες οι άλλες Σειρίδες παραμένουν εις το ίδιο πλάτος μέχρι σήμερα. Των Ανθυπασπιστών είναι 0,οο8 χιλιοστά. Όλων των λοιπών Υπαξιωματικών 0,ο10 χιλιοστά. Τα γαλόνια των Αξιωματικών του Εμπορικού Ναυτικού είναι λίγο στενώτερα. Τα ‘Ολόκληρα’ σειρίτια είναι 0,ο12 χιλιοστά και τα ‘Μισά’ 0,οο8 χιλιοστά αντιστοίχως.

Από το 1858 μέχρι τον Δεύτερο (Άφαντο) Κανονισμό του 1937 έχουν διαρρεύσει 79 χρόνια, και από τότε μέχρι σήμερα το 2020, που ακόμη γράφεται το παρόν κείμενο, έχουν περάσει άλλα 83 χρόνια. Το Ελληνικό Κράτος δεν έστερξε να νομοθετήση έναν σύγχρονο Κανονισμό. Φυσιολογικά θα πρέπει μόλις συμπληρώσουμε άλλα 83 έτη να έχουμε επί τέλους και τον Τρίτο Κανονισμό. Η μόνη προσπάθεια που είχε γίνει παρεπέμφθη εις τας καλένδας, παραθέτουμε τα γεγονότα.

Το Υπουργείον Εμπορικής Ναυτιλίας = Διεύθυνσις Ναυτικής Εργασίας/ Τμήμα 2ον, είχε αποστείλει εις την Πανελλήνιον Ναυτικήν Ομοσπονδίαν το έγγραφον του υπ’ αριθμόν 70120/643/12-2-1986. Δι’ αυτού ζητούσε τις προτάσεις της Π.Ν.Ο. και των επί μέρους Ναυτικών Σωματείων που την απαρτίζουν, ώστε να καταρτισθή ένας (σύγχρονος) Κανονισμός Στολών Ε.Ν. Ουδείς έλαβε τον κόπο να απαντήση. Εν συνεχεία η Ομοσπονδία και ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Οικονομικών Αξιωματικών Ε.Ν. ανέθεσαν εις τον γράφοντα να εκπονήση ένα προσχέδιο διά τον υπό συζήτησιν ‘μελλοντικό’ Κανονισμό.

Όντως συνετάγη μία λεπτομερής μελέτη 12 σελίδων με στοιχεία Φακέλου 9/ΜΑ/ΝΠ/12-03-1986. Ο γράφων μετέβη εις το Υ.Ε.Ν. και την επέδωσε προσωπικώς εις τον τότε Διευθυντή Εργασίας, αείμνηστον Πλοίαρχο Λ.Σ. κ. Γεώργιο ΚΟΛΟΚΥΘΑ – ΒΑΣΣΟΠΟΥΛΟ (μετέπειτα Αρχηγό) και τον αρμόδιο Τμηματάρχη Πλωτάρχη Λ/Σ κ. Ραφαήλ ΚΥΠΡΙΩΤΗ – ΠΟΛΥΔΩΡΟΥ. Οι ως άνω Αξιωματικοί ανέγνωσαν τα έγγραφα, τον ευχαρίστησαν και τον συνεχάρησαν θερμώς. Ακολούθως προώθησαν την μελέτη – προσχέδιο εις την ιεραρχία διά τα περαιτέρω. Επί  34 και πλέον έτη αγνοείται η τύχη του υπό σύνταξη Κανονισμού. Ουδέν σχόλιον, ελπίζουμε ότι προτού συμπληρώσουμε τα 200 χρόνια από τον Πρώτο Κανονισμό του Βασιλέως ΟΘΩΝΟΣ να ευτυχήσουμε να δούμε και τον Τρίτο Κανονισμό μας.

Υπήρξε και ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα υπερβολής. Η χαριστική απόνομή του βαθμού του Αξιωματικού συνοδευόμενο και με το αντίστοιχο Δίπλωμα εις τους Προϊσταμένους Αρχιθαλαμηπόλους. Έγινε εμφανέστατα διά ψηφοθηρικούς λόγους την προπαραμονή των εκλογών της 09-04-2000. Προς χάριν της ελλείψεως γραπτού Κανονισμού, έβγαλαν τα « Αστεράκια » τους και με το Απόλυτήριο Δημοτικού Σχολείου και με ένα μόνον Δίπλωμα Αξιωματικού Ε.Ν. φόρεσαν από μόνοι τους 3,5 χρυσά γαλόνια. Κάποιοι ολίγοι Αρχιθαλαμηπόλοι κάνουν ειδική παραγγελία εις τα γαλόνια τους. Τα τρία ‘Ολόκληρα’ τα θέλουν ΄Δεκατεσσάρια’. Εις την θέση του ‘Μισού’ δεν βάζουν το ‘Οκτάρι’, αλλά βάζουν ένα ‘Δεκάρι’ ενίοτε και ‘Δωδεκάρι’. Έτσι με ένα πρόχειρο βλέμμα φαίνεται ότι φορούν 4 γαλόνια. Κατ’ ευτυχήν συγκυρίαν δεν έβαλαν τον κλασσικό ‘Ρόμβο’ που είναι το χαρακτηριστικό διακριτικό των κατά την Ναυτική Παράδοση και τους Νόμους των Αληθινών Αξιωματικών εις το Εμπορικό Ναυτικό, ίσως δεν ήθελαν να το ‘παρακάνουν’. Επίσης αυθαιρέτως βάζουν ενδιαμέσως των σειριτιών τους το ΛΕΥΚΟ ύφασμα, και το δικαιολογούν με το έωλον επιχείρημα ότι ανήκουν και αυτοί εις τις ‘Γενικές Υπηρεσίες’.

Ειρήσθω εν παρόδω, ότι ως Διακριτικόν Χρώμα του Κλάδου των Οικονομικών Αξιωματικών του Βασιλικού Ναυτικού, επιρράπτεται τεμάχιον υφάσματος εκ ΛΕΥΚΗΣ ερέας μεταξύ των χρυσών σειρίδων. Αυτό βάσει του Β.Δ. της 29-11-1945 (ΦΕΚ Νο. 302/ 12-12-1945). Κατά φυσικήν συνέπειαν και ο Οικονομικός Κλάδος του Εμπορικού Ναυτικού θέτει και αυτός το ΛΕΥΚΟ χρώμα ως δικό του διακριτικό.

25-ο9-20